Η πορεία για το διάβασμα ξεκινά στην παιδική ηλικία, όταν τα παιδιά αποκτούν αγάπη για τις λέξεις, έναν ενθουσιασμό για την αφήγηση, και το θαύμα της ανταλλαγής εμπειριών ζωής με τους αγαπημένους τους, με τη χρήση λέξεων. Τα μέλη της οικογένειας μπορούν να υποβοηθούν τη χαρά της ανάγνωσης μέσα από δραστηριότητες που αναπτύσσουν αυτές τις ικανότητες και τα ενδιαφέροντα.
Δείτε μερικές συμβουλές για να κάνετε το διάβασμα ένα κεντρικό κομμάτι της ζωής του παιδιού σας:
Μιλήστε στο μωράκι σας. Χρησιμοποιήστε το πρόσωπο και τη φωνή σας για να του μιλήσετε για τον κόσμο και το ίδιο. Επιλέξτε μια στιγμή που είναι ήσυχο αλλά σε εγρήγορση, και απλά αρχίστε να του μιλάτε. Το παιδί σας γνωρίζει τον ήχο και τον ρυθμό της φωνής σας, γιατί είναι κάτι που έχει ξανακούσει πριν από τη γέννησή του. Τώρα, βοηθήστε το να συνδέσει αυτούς τους ήχους για να μπορέσει να επικοινωνήσει με τον κόσμο.
Επαναλάβετε ό,τι λέει το μωρό σας. Μουρμουρίστε κι εσείς μετά από εκείνο, όταν βγάζει αυτούς τους μικρούς, γλυκούς ήχους. Μαθαίνει ότι οι ήχοι προκαλούν την αντίδραση του ενήλικα και ότι οι λέξεις έχουν δύναμη.
Γίνετε αφηγητές. Αφηγηθείτε στο μωρό σας πώς ήταν η μέρα σας, τι κάνετε μαζί του, ακόμη και αυτό που διαβάζετε παρουσία του. Με αυτόν τον τρόπο κάνετε τις συνδέσεις ανάμεσα στα λόγια και τα γεγονότα, και το βοηθάτε να μάθει τα στοιχεία μιας ιστορίας.
Να ονομάζετε τα πράγματα. Την ώρα που φροντίζετε το μωράκι σας, προσπαθήστε με έμφαση να προφέρετε το όνομά του και τα μέρη του σώματός του, τα ρούχα του, τα πράγματά του. Αν και οι συνδέσεις θα χρειαστούν αρκετές εβδομάδες ή μήνες, αυτό που κάνετε εσείς στην ουσία είναι να οικοδομείτε τα βασικά θεμέλια της γλώσσας και της παιδείας.
Δείτε εικονογραφημένα βιβλία μαζί. Αρχίζοντας όταν το μωρό σας είναι περίπου έξι μηνών, παρουσιάστε του βιβλία σαν διασκέδαση και κάτι που είναι ενδιαφέρον. Αποδεχθείτε τη λιγοστή προσοχή που δίνει το παιδί σας. Κάθε μικρή αλληλεπίδραση προωθεί την αγάπη για το βιβλίο.
Κοιτάξτε, δείξτε και μετά ονομάστε. Τα μικρά βρέφη και τα νήπια ξεκινούν την πρώτη μάθησή τους με το να γυρίζουν τις σελίδες των βιβλίων. Αργότερα, βλέπουν τις εικόνες γενικά, κατόπιν βλέπουν τις εικόνες και ακούν την ονομασία τους, μετά δείχνουν τις εικόνες βάσει της ονομασίας τους και τέλος ονομάζουν τα ίδια τις εικόνες.
Πάρτε μαζί σας ένα βιβλίο. Βάλτε ένα-δυο παραμύθια στην τσάντα με τις πάνες και στο αυτοκίνητο για το μεγαλύτερο μωρό ή παιδί. Η συνήθεια να γεμίζετε τα κενά του χρόνου με βιβλία και το να τα έχετε πάντα πρόχειρα βοηθά το παιδί να τα δει ως ένα φυσικό κομμάτι της ζωής.
Μάθετε ποιήματα και τραγουδάκια. Τα παιδιά πειραματίζονται με τους ήχους της γλώσσας με ομοιοκαταληξία, πράγμα το οποίο αναπτύσσει το ενδιαφέρον τους για τις λέξεις και τους ήχους. Οι ομοιοκαταληξίες με χειρονομίες βοηθούν το παιδί να συνδέσει τις ενέργειες με τις λέξεις που τους αντιστοιχούν. Η παιδική ποίηση αναπτύσσει επίσης αυτή την αντίληψη και την αγάπη για τη γλώσσα.
Δώστε βιβλία. Δώστε σε κάθε παιδί που ξέρετε ένα βιβλίο για κάθε περίσταση, και στη συνέχεια διαβάστε το μαζί. Βάλτε τη βιβλιοθήκη του σπιτιού σε μια ειδική αλλά προσιτή θέση.
Πείτε παραμύθια πριν τον ύπνο. Κάντε το συνήθειά σας να λέτε και να διαβάζετε παραμύθια πριν από τον ύπνο του παιδιού από τη νηπιακή ηλικία και ύστερα. Μην αφαιρείτε ποτέ το παραμύθι πριν τον ύπνο ως τιμωρία. Τα παραμύθια πρέπει να είναι αδιαπραγμάτευτα.
Μην αφήσετε να φύγει ούτε μια μέρα χωρίς βιβλίο. Κάντε τα βιβλία κομμάτι της κάθε μέρας με το παιδί σας. Μην αφήσετε να περάσει ούτε μια ημέρα χωρίς να διαβάσετε ένα βιβλίο, ένα ποίημα, ή μια ιστορία.
Πηγή:
Συμβουλές γραφής και ανάγνωσης για μωρά: μάθετε στο μωρό σας να αγαπήσει το διάβασμα.
Δείτε μερικές συμβουλές για να κάνετε το διάβασμα ένα κεντρικό κομμάτι της ζωής του παιδιού σας:
Μιλήστε στο μωράκι σας. Χρησιμοποιήστε το πρόσωπο και τη φωνή σας για να του μιλήσετε για τον κόσμο και το ίδιο. Επιλέξτε μια στιγμή που είναι ήσυχο αλλά σε εγρήγορση, και απλά αρχίστε να του μιλάτε. Το παιδί σας γνωρίζει τον ήχο και τον ρυθμό της φωνής σας, γιατί είναι κάτι που έχει ξανακούσει πριν από τη γέννησή του. Τώρα, βοηθήστε το να συνδέσει αυτούς τους ήχους για να μπορέσει να επικοινωνήσει με τον κόσμο.
Επαναλάβετε ό,τι λέει το μωρό σας. Μουρμουρίστε κι εσείς μετά από εκείνο, όταν βγάζει αυτούς τους μικρούς, γλυκούς ήχους. Μαθαίνει ότι οι ήχοι προκαλούν την αντίδραση του ενήλικα και ότι οι λέξεις έχουν δύναμη.
Γίνετε αφηγητές. Αφηγηθείτε στο μωρό σας πώς ήταν η μέρα σας, τι κάνετε μαζί του, ακόμη και αυτό που διαβάζετε παρουσία του. Με αυτόν τον τρόπο κάνετε τις συνδέσεις ανάμεσα στα λόγια και τα γεγονότα, και το βοηθάτε να μάθει τα στοιχεία μιας ιστορίας.
Να ονομάζετε τα πράγματα. Την ώρα που φροντίζετε το μωράκι σας, προσπαθήστε με έμφαση να προφέρετε το όνομά του και τα μέρη του σώματός του, τα ρούχα του, τα πράγματά του. Αν και οι συνδέσεις θα χρειαστούν αρκετές εβδομάδες ή μήνες, αυτό που κάνετε εσείς στην ουσία είναι να οικοδομείτε τα βασικά θεμέλια της γλώσσας και της παιδείας.
Δείτε εικονογραφημένα βιβλία μαζί. Αρχίζοντας όταν το μωρό σας είναι περίπου έξι μηνών, παρουσιάστε του βιβλία σαν διασκέδαση και κάτι που είναι ενδιαφέρον. Αποδεχθείτε τη λιγοστή προσοχή που δίνει το παιδί σας. Κάθε μικρή αλληλεπίδραση προωθεί την αγάπη για το βιβλίο.
Κοιτάξτε, δείξτε και μετά ονομάστε. Τα μικρά βρέφη και τα νήπια ξεκινούν την πρώτη μάθησή τους με το να γυρίζουν τις σελίδες των βιβλίων. Αργότερα, βλέπουν τις εικόνες γενικά, κατόπιν βλέπουν τις εικόνες και ακούν την ονομασία τους, μετά δείχνουν τις εικόνες βάσει της ονομασίας τους και τέλος ονομάζουν τα ίδια τις εικόνες.
Πάρτε μαζί σας ένα βιβλίο. Βάλτε ένα-δυο παραμύθια στην τσάντα με τις πάνες και στο αυτοκίνητο για το μεγαλύτερο μωρό ή παιδί. Η συνήθεια να γεμίζετε τα κενά του χρόνου με βιβλία και το να τα έχετε πάντα πρόχειρα βοηθά το παιδί να τα δει ως ένα φυσικό κομμάτι της ζωής.
Μάθετε ποιήματα και τραγουδάκια. Τα παιδιά πειραματίζονται με τους ήχους της γλώσσας με ομοιοκαταληξία, πράγμα το οποίο αναπτύσσει το ενδιαφέρον τους για τις λέξεις και τους ήχους. Οι ομοιοκαταληξίες με χειρονομίες βοηθούν το παιδί να συνδέσει τις ενέργειες με τις λέξεις που τους αντιστοιχούν. Η παιδική ποίηση αναπτύσσει επίσης αυτή την αντίληψη και την αγάπη για τη γλώσσα.
Δώστε βιβλία. Δώστε σε κάθε παιδί που ξέρετε ένα βιβλίο για κάθε περίσταση, και στη συνέχεια διαβάστε το μαζί. Βάλτε τη βιβλιοθήκη του σπιτιού σε μια ειδική αλλά προσιτή θέση.
Πείτε παραμύθια πριν τον ύπνο. Κάντε το συνήθειά σας να λέτε και να διαβάζετε παραμύθια πριν από τον ύπνο του παιδιού από τη νηπιακή ηλικία και ύστερα. Μην αφαιρείτε ποτέ το παραμύθι πριν τον ύπνο ως τιμωρία. Τα παραμύθια πρέπει να είναι αδιαπραγμάτευτα.
Μην αφήσετε να φύγει ούτε μια μέρα χωρίς βιβλίο. Κάντε τα βιβλία κομμάτι της κάθε μέρας με το παιδί σας. Μην αφήσετε να περάσει ούτε μια ημέρα χωρίς να διαβάσετε ένα βιβλίο, ένα ποίημα, ή μια ιστορία.
Πηγή:
Συμβουλές γραφής και ανάγνωσης για μωρά: μάθετε στο μωρό σας να αγαπήσει το διάβασμα.