Κυριακή 15 Οκτωβρίου 2017

Η στατιστική στο ποδόσφαιρο: xGoals



Ένα ενδιαφέρον άρθρο του Θέμη Καίσαρη για την "επανάσταση" που ονομάζεται xGoal. Αναδημοσιεύω ένα μέρος του κειμένου αλλά αξίζει να το διαβάσετε όλο (link στο τέλος της δημοσίευσης):

[...] Τα πράγματα είναι πολύ πιο απλά απ' όσο φαίνονται στα μάτια αυτών που τους τρομάζουν οι αριθμοί. Δεν μιλάμε για πολύπλοκες μαθηματικές πράξεις ή εξισώσεις, αλλά αντιθέτως για κάτι απλό. Τι είναι τα Expected Goals ή xGoals όπως έχει καθιερωθεί να ονομάζονται για λόγους συντομίας;

Τα xGoals είναι η μονάδα μέτρησης των πιθανοτήτων που έχει κάθε τελική προσπάθεια για να γίνει γκολ. Ένα μακρινό σουτ απ'τη γωνία της περιοχής δεν έχει τις ίδιες πιθανότητες για να γίνει γκολ με το πλασέ που κάνει ο επιθετικός σε κενή εστία αφού έχει περάσει τον τερματοφύλακα. Εφόσον λοιπόν οι ευκαιρίες δεν είναι ίδιες, δεν έχει και πολύ μεγάλο νόημα να μετράμε και να υπολογίζουμε τον αριθμό των τελικών, πόσες βρήκαν εστία, κτλ.

Το θέμα είναι η ποιότητα της κάθε τελικής, το πόσο καλές είναι οι ευκαιρίες μιας ομάδας και τα xGoals υπολογίζουν ακριβώς αυτό. Η Opta που υιοθέτησε από φέτος το μοντέλο, μέτρησε πάνω από 300.000 τελικές προσπάθειες, όλων των ειδών. Για κάθε τελική λαμβάνονται υπόψιν τουλάχιστον εννιά παράμετροι:
  1. Η απόσταση απ'την εστία.
  2. Η γωνία σε σχέση με την εστία (αν είναι κεντρικά, απ'το πλάι, πόσο πλάγια, κτλ).
  3. Ο τρόπος εκτέλεσης (σουτ ή κεφαλιά)
  4. Ο τρόπος της πάσας (μακρινή μπαλιά, σέντρα, κάθετη, γύρισμα απ'το πλάι προς τα πίσω).
  5. Η ίδια η φάση (στην κανονική ροή, σε εκτέλεση κόρνερ, φάουλ, κτλ).
  6. Αν ήταν τετ-α-τετ, με μοναδικό αντίπαλο τον τερματοφύλακα.
  7. Αν πριν την εκτέλεση προηγήθηκε ντρίμπλα.
  8. Αν η τελική προήλθε μετά από απόκρουση του τερματοφύλακα.
  9. Η απόσταση των αμυντικών απ'τον παίκτη που εκτελεί.
Αφού μετρήθηκαν εκατοντάδες χιλιάδες σουτ, το μοντέλο των xGoals δίνει σε κάθε τελική προσπάθεια έναν αριθμό. "Βαθμολογεί" δηλαδή την ποιότητα της τελικής προσπάθειας με βάση τις πιθανότητες που έχει για να γίνει γκολ.
Ένα τετ-α-τετ μπορεί να έχει 0.38 xGoals, που σημαίνει 38% πιθανότητα επιτυχίας και ένα πλασέ από δύο μέτρα σε κενή εστία μετά από απόκρουση του τερματοφύλακα μπορεί να έχει 0.80 xGoals, δηλαδή 80% πιθανότητα να γίνει γκολ. Ένα μακρινό σουτ μπορεί να έχει 0.03 xGoals, που σημαίνει πως έχει μόνο 3% πιθανότητες να γίνει γκολ και με τον ίδιο τρόπο ένα πέναλτι έχει πάντα 0.75 xGoals, αφού διαχρονικά 3/4 πέναλτι βρίσκουν δίχτυα.
Τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά. Κυρίως γιατί μας δείχνουν πως η πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική απ'την διαχρονική εντύπωση που έχουμε στο μυαλό μας για το ποδόσφαιρο.

Κοπανιόμαστε για χαμένες ευκαιρίες και τελικά πρόκειται για φάσεις που έχουν 10%-15% για να γίνουν γκολ. Μιλάμε για ανεπανάληπτα και “άχαστα” τετ-α-τετ και στην πραγματικότητα ο μέσος όρος που έχει ένα τετ-α-τετ να γίνει γκολ είναι 30%-40%. Και αν η εκτέλεση είναι απ'το πλάι, το ποσοστό επιτυχίας είναι 20%-25%. Λέμε "δεν χάνεται" και στην πραγματικότητα μπαίνει μόνο μια φορά στις τέσσερις, στις πέντε.
Τα xGoals λοιπόν μετράνε τις πιθανότητες που έχει κάθε τελική και έτσι στο τέλος κάθε αγώνα μπορούν να μας δώσουν μια συνολική εικόνα για το πως έπαιξε κάθε ομάδα. Προσθέτουμε την αξία όλων των τελικών και έχουμε τον συνολικό αριθμό xGoals που είχε κάθε ομάδα σε έναν αγώνα. [...]

Links: